Bronhiolitis je inflamatorno oboljenje najsitnijih delova disajnih puteva, bronhiola. Iako je primarno bolest male dece, bronhiolitis može pogoditi i odrasle osobe.
Postoje dve glavne grupe bronhiolitisa:
Virusni bronhiolitis se karakteristično javlja kod male dece. U najvećem broju slučajeva izazvan je virusom RSV (respiratorni sincicijalni virus). Tipično se javlja zimi i dominantno pogađa decu mlađu od 1 godine starosti.
Obliterantni bronhiolitis je retko oboljenje koje se javlja kod odraslih. Karakteriše se destrukcijom zida bronhiola i opstrukcijom koju je nemoguće sanirati. Javlja se uglavnom kao posledica izlaganju nekim toksičnim hemikalijama, i potrebno je nekoliko nedelja od ekspozicije do razvoja simptoma.
Simptomi i znaci bronhiolitisa su zajednički, bez obzira na uzrok:
- nedostatak vazduha,
- ubrzano disanje i kratak udah,
- kašalj,
- vizing,
- plavičasta prebojenost kože kod duže prisutne smanjene koncentracije kiseonika,
- “pucketanje u plućima pri disanju,
- kod dece postoji uvlačenje međurebarnih mišića u toku udaha.
Pored RSV, virusi koji mogu izazivati bronhiolitis kod dece su i adenovirusi (oko 10% slučajeva). Virus influence može izazvati bronhiolitis i kod dece i kod odraslih, a posebno je opasan bronhiolitis izazvan ovim virusom kod malih beba, koje još uvek nemaju dovoljno razvijen imunološki odgovor.
Kod dece, veći rizik za razvoj bronhiolitisa imaju:
- deca koja nisu dojila,
- prevremeno rođena deca,
- deca sa urođenim anomalijama pluća i/ili srca,
- imunokompromitovana deca,
- deca izložena duvanskom dimu,
- deca koja borave u kolektivu (jaslice, vrtići)
Kod odraslih, pod povećanim rizikom su:
- osobe koje su na radnom mestu izložene toksičnim isparenjima,
- osobe sa transplantiranim organima (srce, pluća, koštana srž),
- pušači,
- osobe sa autoimunim sistemskim bolestima vezivnog tkiva.
Tretman bronhiolitisa se razlikuje u zavisnosti od uzroka, opšteg stanja pacijenta i drugih pridruženih bolesti. U slučaju nekomplikovanog bronhiolitisa, nekada nije potrebna posebna terapija. Ukoliko se radi o prevremeno rođenoj deci ili osobama koje imaju neke pridružene bolesti (bolesti srca, sistemske bolesti) nekada je potrebna hospitalizacija i upotreba lekova koji olakšavaju disanje. Antibiotici se ne daju rutinski, već samo u slučaju kada se na virusni bronhiolitis nadoveže bakterijska infekcija. Ukoliko je razmena gasova poremećena, potrebna je terapija kiseonikom.